Kiwanis zet de strijd voor gezonde jonge hersenen opnieuw hoger op de agenda. 

Sinds 1994 voert Kiwanis International strijd tegen stoornissen die het gevolg zijn van jodiumtekorten. Die zogenaamde iodine deficiency disorders (IDD) zijn wereldwijd de grootste oorzaak van te voorkomen verstandelijke beperkingen. Er is intussen ook heel wat gebeurd. Zo heeft de Kiwanis-familie in een campagne die tot 2005 heeft gelopen meer dan 105 miljoen dollar ingezameld en besteed.

Recenter is er opnieuw vooruitgang geboekt en is duidelijker geworden welke rol jodium en de jodering van zout spelen op het vlak van de cognitieve ontwikkeling van kinderen. Op basis van recent onderzoek focussen de Kiwanis-leden nu op de verrijking van voedingsmiddelen. Daarbij richten ze zich vooral op vrouwen in de vruchtbare leeftijd en op baby’s en kinderen jonger dan vijf. 

Die eerste vijf levensjaren zijn namelijk cruciaal, want in die periode ontwikkelen de hersenen zich voor liefst 90 procent.

“Dit gaat om de ontwikkeling van de hersenen. Kinderen moeten klaar zijn om te leren wanneer ze voor het eerst naar school gaan”, vertelt Stan Soderstrom, uitvoerend directeur van Kiwanis International. 

Net zoals tijdens de IDD-campagne van 1994-2005 bundelt Kiwanis ook nu de krachten met de andere leden van het Iodine Global Network (IGN), en samen ijveren ze voor de verrijking van voedingsmiddelen.

“De IDD-campagne was een van de succesvolste interventies op het vlak van de volksgezondheid van de voorbije twee of drie decennia”, aldus Werner Schultink, uitvoerend directeur van het IGN. 

Maar zout wordt niet in alle landen gejodeerd. En in sommige landen vervaagt de kennis en doet de zelfgenoegzaamheid haar intrede, waardoor de regulering en de kwaliteitscontrole te wensen overlaten en er minder jodiumrijk voedsel beschikbaar is.

“Soms hebben mensen het over de ‘uitroeiing’ van jodiumtekorten, maar dat is een slecht gekozen term”, vertelt Jonathan Gorstein, senior programmamanager Voeding voor de Bill & Melinda Gates Foundation en gewezen uitvoerend directeur van het IGN. “Je kunt een virus de wereld uit helpen met een vaccin, maar jodiumtekorten kun je enkel bestrijden door het zout dat we in onze voeding verwerken te joderen. En dat moet dan ook een blijver worden.” 

Gegevens kunnen steeds beter worden verzameld en zo is het verband tussen een lage jodiuminname en de cognitieve ontwikkeling van jonge kinderen duidelijk geworden. Een aantal bevindingen: de toevoeging van voldoende jodium leidt bij kinderen in de schoolgaande leeftijd tot een gemiddelde stijging van het IQ met vijf punten. De inname van voldoende jodium tijdens de zwangerschap en de eerste levensjaren kan een winst van tien IQ-punten opleveren.

Dat alles heeft enorme gevolgen voor de ontwikkeling en het leervermogen van kinderen.

“Onderwijs hangt af van goede schoolgebouwen, goede boeken en goede leerkrachten”, aldus Michael Zimmerman, voorzitter van de raad van bestuur van het IGN. “Maar er zijn ook elementaire voedingsbouwstenen voor nodig, en daar kan Kiwanis toe bijdragen.”  

Kinderen helpen leren, zegt Soderstrom, dat is iets waar de Kiwanis-leden goed in zijn. En daarom is de verrijking van voedingsmiddelen de organisatie op het lijf geschreven.

“Als we de kinderen centraal stellen, zowel in onze missie als in onze fundamentele idealen, dan is hier een belangrijke taak voor ons weggelegd”, besluit hij.

---